Afier zet eigen situatie naast ING Brancherapport
Begin februari verscheen het branche onderzoek van ING onder de titel ‘vergunning daalt, tarieven stijgen’. Het aantal accountantskantoren met een vergunning voor wettelijke controles zal de komende jaren verder afnemen omdat wettelijke controles voor veel kantoren niet langer rendabel zijn. Verder zijn de tarieven van de auditpraktijk en de financiële administratie in het afgelopen jaar met 3 procent gestegen.
Erik-Jan Kreuze, partner bij Afier, confronteert de ING bevindingen met de situatie bij Afier.
Samenvatting ING
De onderzoekers van de ING noemen drie trends. Afier heeft daarmee te maken. Per trend kort onze reactie. Wij missen hierbij trend nummer 4.
1.
ING observatie: Vooral adviestak geraakt door de coronacrisis
Situatie bij Afier: Adviestak stabiel, maar inderdaad geen groei dus geraakt in vergelijk met de rest.
2.
ING observatie: Grootste uitdagingen zijn verdere digitalisering en strengere wet- en regelgeving.
Situatie bij Afier: Digitalisering is tweede natuur. Er zijn zo veel toepasbare oplossingen en met de innovatie-gedreven mensen is dit eigenlijk heel leuk. Regelgeving is fact of live en compliance één van de grondhoudingen van de accountant anno 2021.
3.
ING observatie: Sector staat voor strategische keuze: specialiseren, samenwerken of schaal vergroten.
Situatie bij Afier: Afier kiest voor groei en specialisatie. Door met specialisten teams van 10-25 man te werken, kunnen we zonder de menselijke maat te verliezen groeien. Afier Controllers en Afier IT Auditors zijn midden in het corona-jaar gestart.
4.
Situatie bij Afier: ING schrijft niets over de arbeidsmarkt, maar dat is toch echt een thema. Grote kantoren nemen minder en minder mensen aan. En daarbij verlaten ook steeds meer mensen de massale praktijk om aan de slag te gaan bij een regionaal kantoor veel kwaliteit en diepgang.
Groei Afier zette door in 2020
Het ING rapport laat een kleine dip zien in 2020, bij Afier is het omgekeerde het geval. Was de volumegroei van de accountancybranche volgens ING (bron CBS, raming ING Economisch Bureau) afgelopen jaar -1%, bij Afier mochten we qua omzet een groei van + 23,4% verwelkomen.
Hoewel we in de afgelopen 15 jaar wel wat groei gewend zijn, was dit ook weer een mooie stap in het ‘beheerste groeiplan’ van Afier. De gemelde krimp in het controledomein (wij zien dat bij wettelijke controle als ook bij vrijwillige controles) heeft ook invloed gehad op de groei van klantenbestand van Afier, maar net zo belangrijk ook op het personeelsbestand.
Terugtreders
Het aantal terugtreders is 25% in 5 jaar zoals ING meldt (landelijk van 370 naar 265). Wij zien dat ook in het Noorden. Bij toetreden in 2006 hebben wij een bestand van in Groningen en Drenthe gevestigde AFM-vergunninghoudende kantoren aangelegd. Van deze 26 kantoren zijn er in het register van vandaag nog 14 over. Dat zijn de kantoren met een AFM-vergunning voor wettelijke (jaarrekening-) controles met een officiële vestigingsplaats in Groningen en Drenthe.
Dus sinds de start van de AFM-vergunning een daling met 54%. Tel daar de de terugtrekkende beweging de zogenaamde Big4 bij op en de markt ligt dus open. Voor de gebruiker van accountantsdiensten neemt de keuze wel af. Natuurlijk zijn er nog middelgrote kantoren in de regio actief. Toch zien wij met regelmaat dat de partijen die afscheid nemen van de Big4 ook die middelgrote partijen overslaan om dat echt te kiezen voor een regionaal en veelal toegankelijker kantoor. Met 14 valt er nog iets te kiezen!
Herstel in 2021
De accountancysector ondervond in 2020 enige hinder van de coronacrisis, waardoor het volume naar verwachting met 1% kromp. Na een lichte dip in 2020, volgt in 2021 herstel met een verwachte groei van 1,5%. Wij bij Afier verwachten een groei van zeker 20%.
Centrale thema’s zijn daarbij: data-driven-auditing, IT-auditing (zeker IT-assurance en security), meer uitbesteding van controllingwerkzaamheden en groei van de adviesmarkt. Natuurlijk hebben we ook veel werk van de NOW’s, TVL en andere regelingen. Ook de tijdelijke baangerelateerde investeringskorting (BIK) gaan we in Noorden meer zien.
NOW-regeling levert ook Afier extra werk op
De coronacrisis levert de branche overigens ook meer werk op. Zo kwamen er meer vragen van klanten over de verschillende financiële steunmaatregelen van de overheid. Daarnaast zorgen de verschillende NOW-regelingen, een financiële tegemoetkoming van de overheid voor bedrijven met betrekking tot de loonkosten van werknemers, ook in 2021 voor extra werk.
Inmiddels hebben circa 140.000 bedrijven een beroep gedaan op de NOW-regeling 1.0, en een kleiner deel daarvan ook op de NOW 2.0 en 3.0. Ongeveer 10% van deze bedrijven heeft naar verwachting een accountantsverklaring nodig ter verantwoording van deze subsidie. Afier is inmiddels met de eerste verklaringen gestart. Daarbij geven we voortdurend voorlichting in de vorm van webinars.
Hogere tarieven door krappe arbeidsmarkt?
Ondanks een daling van het volume in 2020 met 1%, nam de omzet naar verwachting met 1% toe. Dit komt doordat de tarieven voor het derde jaar op rij met ten minste 2% zijn gestegen. Afier heeft ook diverse contracten opengebroken om dat de toenemende regelgeving van ons ook meer vraagt. Dat doen we dus in goed overleg met onze klanten.
De tarieven verhogen wij overigens netjes volgens de consumentenindex en niet meer. Het is wel goed te vermelden dat door alle wetgeving en controles over controles een (wettelijke) controleopdracht gemiddeld € 4.000 aan overhead vraagt. Dit budget is nodig om als accountantskantoor aan alle regelgeving te kunnen voldoen. En dan heeft Afier wel 100 controleopdrachten.
Invullen vacatures
Afier heeft opvallend goed haar vacatures in 2020 kunnen vervullen en onze teams zijn uitgebreid met prima accountants en adviseurs. Daarnaast werken met een flexpool aan trainees die (master-)studie combineren met werken bij Afier.
Onze salarissen liggen net boven de SRA-benchmark en zijn vergelijkbaar met de Big4. Door geen extreme winsten, lage vaste lasten, pragmatische maar aantrekkelijke kantoorruimte en slim werken is dat mogelijk.
ING schrijft: ‘doordat goede accountants nog altijd schaars zijn, mede door concurrentie vanuit het bedrijfsleven, zorgt dit bij ongeveer een kwart van de accountantskantoren voor een rem op de groei, zo blijkt uit de conjunctuurenquête’.
Meer dan accountancy-werk
Accountants die wat anders willen dan controlewerk of samenstellen vinden bij Afier ook regelmatig uitdaging bij onze Interim Controllers. Hands-on en met adviseurs en eventueel goede back-up kun je zo langdurig werken aan een project bij een Noordelijke ondernemer of instelling. En je bent meer onderdeel van een team dan wanneer je gaat zzp-en. Dat verveelt ook vaak weer snel en corona heeft geleerd dat dit ook maanden ‘op de bank zitten’ kan betekenen. En dan is dat wel echt de bank bij de zzp-er thuis.
Afier op koers met digitalisering
Volgens de ING is data-analyse de volgende stap, maar Afier is daar in meer en mindere mate al 15 jaar mee aan de slag. Met Exact No Hands zijn de eenvoudige administratieve werkzaamheden inmiddels volledig gedigitaliseerd en geautomatiseerd. Ook de management rapportages met op maat gemaakte dashboards (power BI) zijn om de ‘financiële vingers bij af te likken’. Gecombineerde dashboards die de ondernemer jaren wenste zijn nu via het team van BI-consultant Jorrit de Jager bereikbaar.
ING geeft aan dat door bepaalde bestanden aan elkaar te koppelen of door controlewerkzaamheden via kunstmatige intelligentie te laten uitvoeren er grote kansen liggen. ING waarschuwt: ‘binnen de sector wordt dit nog nauwelijks toegepast, terwijl hier volop mogelijkheden liggen’.
Controlewerkzaamheden via kunstmatige intelligentie
Afier is hier in 2019 volop mee gestart. Er zijn diverse klantcases die de moeite van vergelijken met uw situatie waard zijn. Zo hebben wij de volledige goederenbeweging van een internationale handelsorganisatie in Power BI zichtbaar en daarmee controleerbaar gemaakt. Dat vraagt lef, investering en kennis, maar Afier is blij dat ze die stap gezet heeft.
Aanscherpen regels
Dat weer de regelgeving wordt aangescherpt doet ons wel een verzuchten. Zouden meer regels de kwaliteit echt vergroten? Volgens de Commissie Toekomst Accountancysector is de kwaliteit van de wettelijke controles in de afgelopen jaren onvoldoende verbeterd. En dat terwijl er vanaf 2006 voortdurend regels zijn toegevoegd aan de compliance van de accountants.
Om dit te veranderen verschuift daarom het toezicht op audits van niet-OOB (organisaties van openbaar belang) accountants in 2022 van NBA en SRA naar de AFM. De verwachting is dat dit naast strengere regelgeving ook leidt tot hogere toezichtskosten en meer administratieve taken voor accountantsorganisaties.
Maar de vraag of dit de kwaliteit gaat vergroten wordt maar moeizaam beantwoord. Afier is in 2018 lid geworden van SRA. Wij zien dat ook met belangstelling de rol die SRA nu krijgt. Een samenwerkingsverband dat echt probeert haar leden te helpen met meer kwaliteit te leveren.
ING roept op om de strategische koers goed uit te zetten
‘Digitalisering en het voldoen aan de kwaliteitseisen als gevolg van strengere wet- en regelgeving vergen grote investeringen, waar schaalgrootte voor nodig is. Zo is bijvoorbeeld door de oplopende kosten de auditpraktijk bij veel accountantsorganisaties te klein om nog zelfstandig te kunnen blijven bestaan’.
Afier heeft met 100 controleopdachten wel voldoende body om de lasten te kunnen dragen. Daarnaast hebben we een bloeiende adviespraktijk en staan wij ook nog honderden niet-controleplichtige MKB-familiebedrijven bij. Daarbij zien we een verschuiving naar ‘de accountant eerder aan tafel’ en daar spelen we met adviseurs en controllers ook op in.
Regelmatig evalueren wij onze koers en stellen deze regelmatig bij. Dat ING minder animo voor wettelijke controles constateert, zien wij als Afier juist als een kans.
Meer weten? Hierover met ons in gesprek? Daar staan we zeker voor klaar!