Vandaag 11 februari is het Safer Internet Day. Op deze dag wordt door het Safer Internet Centre opgeroepen om samen te werken om van het internet een veiligere en betere plek te maken voor iedereen, en vooral voor kinderen en jongeren. Het Safer Internet Centre Nederland is een samenwerking tussen Offlimits, Netwerk Mediawijsheid en ECP. Deze samenwerking is onderdeel van het Europese ‘Better Internet For Kids-programma’.

Het internet is big business. Niet voor niets zaten alle tech giganten vooraan bij de inauguratie van president Trump. Een veiliger – en daardoor leuker – internet is vooral belangrijk voor kinderen en jongeren. Zij zijn immers steeds jonger online actief en lopen een (groot) risico om blootgesteld te worden aan aanstootgevende informatie en/of online pestgedrag. Kinderen en jongeren zijn daarnaast vaak niet op de hoogte van de risico’s die ze lopen op het gebied van privacy. Ze gaan vaak zonder dat ze het echt door hebben overal mee akkoord en laten overal persoonlijke gegevens achter. In dit blogartikel gaan we daar wat dieper op in.

Bedrijven zijn zeer geïnteresseerd om te weten waar je bent, hoe lang je daar bent, wat je zoekt op Google, naar welke filmpjes je kijkt op TikTok en YouTube, wat je koopt in de webwinkel van H&M, en om te zien op welke reclames je klikt, zodat ze jou gerichte advertenties kunnen laten zien. Zodra je een website of app toestemming geeft om gepersonaliseerde cookies te plaatsen wordt je gevolgd. Je kijkt bijvoorbeeld naar een paar mooie sneakers, maar besluit deze nog niet te kopen. Vervolgens zie je in je Instagram of op een andere website een advertentie voor precies die sneakers. Toeval? Nee, tracking cookies.

Tracking cookies verzamelen gegevens over hoe je een website of app gebruikt. Waar heb je op geklikt? Naar welke onderwerpen kijk je? Hoe lang blijf je op de pagina? Dit gebeurt niet op één website, maar op alle websites en apps die je bezoekt en gebruikt. Uit deze informatie kunnen profielen worden samengesteld. Niet alleen over je commerciële voorkeuren, maar ook over je interesses, politieke voorkeur en gezinssituatie.

Advertentiebedrijven gebruiken deze informatie om je gerichte advertenties te tonen. Bedrijven als Facebook en TikTok zijn volledig afhankelijk van reclame inkomsten. Hoe meer ze van je weten, hoe meer gepersonaliseerde advertenties ze kunnen verkopen. Daarnaast zijn er ook datamakelaars. Deze bedrijven verkopen gedetailleerde offline en online informatie over internetgebruikers door aan adverteerders en marketeers. Deze bedrijven, die vaak lastig te achterhalen zijn, bewaren ook je persoonsgegevens. De verzamelde gegevens en profielen worden verkocht op online veilingen:

“We hebben hier een vrouw van tussen de 25 en 35 jaar, waarschijnlijk werkzaam in de zorg, ze houdt van hardlopen en fitness, heeft een aantal kinderen en heeft veel interesse in makkelijke pasta recepten.” Binnen een seconde wordt deze informatie gedeeld met een veelvoud aan bedrijven en verkocht aan de hoogste bieder.

Nee, door de gevoeligheid van tracking cookies moet je als gebruiker expliciet en met een actieve handeling toestemming geven voor het plaatsen van cookies door een website. Kortom je moet zelf het schuifje voor gepersonaliseerde of tracking cookies op ‘ja’ kunnen zetten. Helaas zien we in de praktijk nog vaak dat veel websites niet aan dit toestemmingsvereiste voldoen:

• Het hokje met ‘ja’ is bij alle cookies al aangezet.
• Er wordt niet expliciet om toestemming gevraagd.
• Je moet als gebruiker omlaag scrollen en voor ieder tracking cookie apart toestemming geven.
• Op de website staat de mededeling dat als je verder gaat je akkoord gaat met het plaatsen van cookies.

Heb je inderdaad toestemming gegeven dat de website personalisatie cookies mag plaatsen? Bedenk dat het bedrijf achter de website jouw toestemming jarenlang bewaart en je online zal blijven volgen.

Je kunt zelf een aantal acties ondernemen om het volgen door tracking cookies te beperken:

• Wis regelmatig je browsergegevens in je internetbrowser.
• Zorg voor veilige wachtwoorden. Een goed wachtwoord is lang (min 12 tekens), cijfers en tekens.
• Gebruik voor ieder account een ander wachtwoord. Gebruik eventueel een wachtwoordmanager om al deze wachtwoorden te onthouden.
• Deel je wachtwoorden met niemand.
• Controleer je privacy instellingen in je social media apps. Bijvoorbeeld onder Instellingen of het Veiligheidscentrum in de app.

Voer regelmatig gesprekken met je kind over zijn/haar online ervaringen en bespreek ook de do’s en don’ts van online gedrag. Maak ze ervan bewust dat het internet heel leuk en handig kan zijn, maar ook een keerzijde heeft en dat je zelf veel kunt doen om het leuk en veilig te houden. Help ze daar ook mee. Het Safer Internet Centre Nederland biedt op hun website veel tips en lesmateriaal, gericht op leerlingen uit groep 7 en 8 en de onderbouw van het voortgezet onderwijs, zie: Safer Internet Day

Meer tips om online veiliger te zijn en te blijven vind je in dit eerder geplaatste blog: Leren van datalekken uit 2024 – wat kun jij doen? – Afier

Wil je meer weten over hoe je binnen jouw organisatie het internet veilig kunt blijven gebruiken? Of wil je weten of je bedrijf nog weerbaar genoeg is? Of wil je gewoon eens even sparren met ervaren privacy of security experts? Ons IT-auditors team heeft uitgebreide ervaring met het ondersteunen van security en privacy onderwerpen in uiteenlopende sectoren en bij landelijk opererende organisaties.

Neem vandaag nog contact op met Wilfred Hanekamp, Sanne Eppinga of Floris Meijer voor een persoonlijk adviesgesprek. Je kunt ons bereiken via 0592 – 53 09 53 of via info@afier.com. We helpen je graag!